CNB-voorzitter Michl: een man met een visie
Het geraakte vorige week ondergesneeuwd door de (impact van) de Amerikaanse verkiezingen en de beleidsvergaderingen van grote jongens (Fed, Bank of England). Toch leverde de vergadering van de Tsjechische centrale bank (CNB) stof tot nadenken op, zowel vanuit binnenlands oogpunt maar misschien ook voor het bredere monetaire verhaal.
De CNB verlaagde de beleidsrente zoals verwacht met 25 bpn tot 4%. In de eerste jaarhelft bouwde ze het restrictief beleid (top 7%) gezwind af in stappen van 50 bpn. Sinds de zomer schakelde de CNB over op finetuning (25 bpn). De inflatie tikte enkele keren de 2%-doelstelling, maar klom recent terug op tot 2.8% j/j (okt). Dit is deels te wijten aan technische factoren en hogere voedselprijzen. Eind dit jaar kan ze even boven 3% gaan. In de nieuwe vooruitzichten gaat de centrale bank er wel nog steeds vanuit dat de inflatie volgend jaar opnieuw afkoelt en in 2026 terugkeert richting 2%. Op zich geen probleem om de rente voorzichtig verder te verlagen. Aan 4% blijft het beleid immers restrictief/boven de neutrale rente (+/- 3.5%). Het groeiherstel kwam tot nu maar traag op gang (1% verwacht voor dit jaar). De CNB hoopt op beterschap volgend jaar 2.4%. In lijn met haar orthodoxe natuur herhaalde de bank dat de risicobalans nog steeds eerder wijst op opwaartse inflatierisico’s. Ze volgt de ontwikkelingen op de voet en kan de versoepelingscyclus elk moment onderbreken of stopzetten. De markt haalde aanvankelijk even de schouders. De rentes daalden zelfs mee met de EMU in de nasleep van de Amerikaanse verkiezingen.
Tijd om de puntjes op de ‘i’ te zetten vond voorzitter Michl. Hij maakte vrijdag een opvallende analyse. De beleidsmix voor de komende 10 (!) jaar moet er één zijn van hogere rentes dan voor Covid. De langdurige periode van te gulle liquiditeitsverschaffing uit het vorige decennium blijft doorwerken in de onderliggende inflatie. In dit verband stelt Michl dat de kerninflatie best iets beneden 2% postvat. Daar zijn we nog niet (kerninflatie 2.4% en slechts zeer traag dalend). Ook het fiscaal beleid moet zijn duit in het zakje doen en de vraag niet ongecontroleerd verder aanvuren. De dreigende tarieven door de Trump-administratie in de voor Tsjechië belangrijke auto-industrie, zijn voor Michl niet direct een reden om zijn analyse te wijzingen. De kans op een (verlengde pauze) in december en/of februari neemt toe.
De traditioneel orthodoxe analyse van de CNB wordt niet door iedereen (vb ECB) gedeeld. Toch kunnen ook anderen in een niet al te verre toekomst geconfronteerd worden met een gelijkaardige problematiek. In de nieuwe context (handelsspanningen die wegen op de groei, acties om de economie meer onafhankelijk te maken, nood aan hogere defensie-uitgaven) wordt opnieuw steeds meer in de richting van het fiscale beleid gekeken. Dat heeft een kost, zowel inzake inflatie als inzake (fiscale) risicopremies. Landen als Tsjechië (en meer nog Hongarije) weten maar al te goed hoe hogere risicopremies via hun munt de ruimte voor het monetair beleid beperken. Als de kroon boven de zone EUR/CZK 25.50/60 verzwakt is het waarschijnlijk (even?) over met CNB renteverlagingen. De kaarten in het Trump tijdperk liggen ongunstig. Toegegeven, voor een grotere economische zone zoals de EMU ligt dat enigszins anders, maar hoeveel ruimte houdt de ECB over om de rente te verlagen als EUR/USD nog even aan het recente tempo verdere verzwakt, bijvoorbeeld richting pariteit? Het debat wordt zeker vervolgd, in Tsjechië en daarbuiten.
EUR/CZK: Kroon hapt naar adem. Versoepelingscyclus onder druk.
