Over tot de orde van de dag?

Vanmorgen proberen markten de gevolgen in te schatten van de Iraanse aanval op Israël. Markten en geopolitieke spanning, het blijft een diffuus verhaal. Na een eerste herpositionering is het vaak snel ‘over tot de orde van de dag’. Het is te vroeg om definitieve conclusies te trekken, maar de reactie verloopt zeer ordelijk. Welke activa kunnen het in de gegeven context goed/beter doen en eventueel de rol van veilige haven opnemen?

Van algemene risicoaversie is voorlopig geen sprake. Aziatische beursverliezen bleven meestal beperkt tot 1% of minder. Europa opent zelfs lichtjes positief. Vrijdag was er wel al correctie na berichten over de nakende Iraanse vergelding richting Israël. Amerikaanse beurzen doken tot 1.5% lager. Obligaties vochten in de aanloop naar het weekend terug na de uppercut van onverwacht koppige Amerikaanse inflatiecijfers eerder die week. De rentecorrectie bedroeg maximaal 11 basispunten in Duitsland en 7 bpn in de VS. Kruipen overheidsobligaties opnieuw in hun rol als veilige haven?

Vanochtend in elk geval niet. Obligaties deemsteren weg en rentes trekken opnieuw noordwaarts. Afgezien van het feit dat markten uitgaan van een scenario zonder echte escalatie (olie daalt zelfs lichtjes), luidt de vraag wat geopolitieke spanning betekent voor het disinflatieproces. Ondanks de ‘vriendelijke’ eerste reactie van olie bestaat het risico van een verstoorde aanvoer. Sinds de Covidpandemie weten we welke invloed dat kan hebben op de prijsdynamiek en de reactiefunctie van de centrale banken. In dit verband is er vanmorgen nog een tweede geopolitieke component. De VS en het VK kondigden dit weekend een verbod aan op leveringen aan de London Metal Exchange (LME) en de Chicago Mercantile Exchange (CME) van nieuwe Russische productie van koper, nikkel en aluminium. De metaalprijzen veerden stevig op. De uiteindelijke impact moet nog blijken, maar eens te meer is de conclusie dat een minder restrictief monetair beleid er dit jaar niet evidenter op wordt. In die context hebben schaarse metalen, inclusief goud in een context van geopolitieke spanning betere kaarten als ‘veilige haven’ dan overheidsobligaties.

Op de wisselmarkt is er nog geen alternatief voor de dollar. Op lange termijn hebben spanningen tussen de VS en landen als China en Rusland gevolgen voor de status van de greenback als reservemunt voor niet-westerse centrale banken. Op korte termijn geniet de dollar nog steeds van een riante (reële) rentesteun. De Fed is, omwille van de blijvend sterke Amerikaanse conjunctuur, beter geplaatst dan andere centrale banken (zoals de ECB) om een opstoot van (geopolitieke) aanbodinflatie het hoofd te bieden met een orthodox anti-inflatiebeleid. EUR/USD zakte vrijdag door het ijs en door het jaardieptepunt van 1.0695. Technisch gezien ligt nu de weg open richting 1.0448, het dieptepunt van 2023. In een lage rente-omgeving had de yen nog een rol als veilige haven in het FX-universum, maar dat is ondertussen financiële prehistorie. USD/JPY is op weg naar 154, het zwakste niveau voor de Japanse munt in 34 jaar. Het tijdperk van veilige havens met een diep negatieve reële rentes ligt ver achter ons.