Nog een kopzorg bij voor de euro

Gisteren gebeurde het dan toch. Na drie dagen koudwatervrees sloopte EUR/USD ‘echt’ de kaap van pariteit, al toonde de combinatie later toch nog onverwachte veerkracht. De ‘breuk’ kwam er door een samenloop van omstandigheden. Na de CPI-inflatie woensdag verrasten de Amerikaanse producentenprijzen (11.2% j/j) nog maar eens aan de bovenkant van de verwachting, met tijdelijk hogere rentes als gevolg. Aan de eurokant van de vergelijking kreeg de eenheidsmunt naast de onzekerheid over de energietoevoer, annex bredere recessievrees, nog af te rekenen met bijkomende tegenwind: een politieke crisis in Italië.

Eerst even naar Italië. Premier Draghi bood zijn ontslag aan nadat de Vijfsterrenbeweging een pakket maatregelen om de impact van koopkrachtverlies te temperen, niet mee goedkeurde. Het pakket haalde het wel maar Draghi wil niet verder met zijn regering van nationale eenheid zonder steun van de belangrijkste groepen in het parlement. Hoe dit zal aflopen is koffiedik kijken. Hoe dan ook komt de crisis zowel voor Italië als voor Europa op een zeer ongelegen moment.

Door de algemene rentestijging liep de kredietspread van Italië de voorbije maanden op. Dat inspireerde de ECB in juni om op een in der haast bijeengeroepen ‘crisisvergadering’ een nieuw mechanisme in de stijgers te zetten ‘om een gelijkmatige transmissie van het monetair beleid in heel de eurozone te garanderen’. In mensentaal: de ECB gaat via dat programma selectief obligaties van landen als Italië opkopen om te voorkomen dat de rentes er te ver weglopen van die in de kernlanden. Het was/is de bedoeling om dit mechanisme voor te stellen op de ECB-vergadering van volgende week, al uitten sommigen daarover al twijfel. Landen als Duitsland willen Italië geen blanco cheque geven en eisen van budgettaire orthodoxie en/of economische hervormingen aan het pakket verbinden. De kans op een ietwat orthodox beleid wordt alleen maar kleiner als de regering van technocraat Draghi valt. Hier zat de ECB niet op te wachten in de laatste rechte lijn naar dat politiek gevoelig crisismechanisme. De Italiaanse spread liep verder op en droeg bij tot de breuk beneden pariteit. Het wordt hoe dan ook een cruciale week voor de eenheidsmunt: ECB rentebeslissing, wel of niet een geloofwaardig crisismechanisme, Italiaanse politieke crisis en het al of niet heropenen van de Russische gastoevoer naar Duitsland. We willen niet pessimistisch zijn, maar wat is de kans dat al die dominosteentjes juist vallen?

Blijft de vraag waarom EUR/USD toch nog boven pariteit sloot. De ‘trigger’ kwam uit de VS. Enkele Fed-gouverneurs gingen op de rem staan i.v.m. een renteverhoging van 100 bpn later deze maand. Gouverneur Waller (en anderen) willen eerst meer duidelijkheid over de groei en kijken daarvoor naar de huizendata en vooral de kleinhandelsverkopen en consumentenvertrouwen deze namiddag. Zo zijn we helemaal terug bij de Gordiaanse knoop tussen groei en inflatie die de markt al even bezig houdt. Recent duwde de vrees voor recessie de rentes lager, ook vandaag. Zo is er al heel wat groeionzekerheid in de rentemarkt verdisconteerd. Voorlopig zijn er wel maar weinig tekenen dat inflatie centrale bankiers snel de ruimte zal geven om al naar een lagere normalisatieversnelling te schakelen. De kans is groot dat deze slinger tussen groei en inflatie nog een aantal keren (bruusk) over en weer gaat.