Zwitserse frank: lage rente, sterke munt
De Zwitserse economie groeide met 0.3% kw/kw in het 3e kwartaal na een neerwaartse herziene -0.1% in Kw2. Kwartaalcijfers zeggen niet alles, maar naast een (bescheiden) groei van de particuliere consumptie (+0.2% kw/kw) en overheidsbestedingen (0.5%) droeg netto export opnieuw positief bij. De sterke frank is hier zelden een obstakel. Een goede aanleiding om even de filosoferen over het Zwitsers monetair en muntbeleid.
De Zwitserse centrale bank (SNB) is één van de laatste ‘overlevenden’ van een oude traditie met de vroegere Bundesbank als archetype. In tegenstelling tot de algemene gedachte dat een zwakke munt bijdraagt tot groei en export, trekt de SNB een volledig andere kaart. Indien binnenlandse kosten beter onder controle zijn dan bij de concurrenten en loonstijgingen de productiviteitsgroei volgen, mag je munt trendmatig stijgen. Het tast je competitiviteit niet aan. Meer nog, de structurele ruilvoetverbetering komt ook de koopkracht ten goede. Ingevoerde inflatie blijft laag. Tot voor corona werd zo’n lage inflatie algemeen gezien als negatief. De Zwitserse ervaring de voorbije drie jaren toont iets anders. De trendmatige stijging van de frank temperde de ingevoerde inflatie. Ter illustratie: de Zwitserse inflatie steeg vorig jaar even tot 3.5%, maar bedraagt nu opnieuw 1.7%. De SNB definieert prijsstabiliteit ook tussen 0 en 2%. Om dit puike inflatieresultaat te behalen, verhoogde de SNB de rente van -0.75% tot 1.75%. We kunnen ons niet onmiddellijk een ander land voor de geest halen dat in de huidige monetaire cyclus weg kwam met 2.5% renteverhoging om inflatie terug naar de doelzone te brengen. Een beperkte reële rente is ook voldoende om de munt sterk te houden. Qua voorbeeld van de voordelen van verankering van inflatieverwachtingen kan dat tellen. De SNB waarschuwt nog steeds dat ze de rente verder kan optrekken indien nodig en zal interveniëren als de frank te fors verzwakt. Je weet wel, dat zou de (ingevoerde) inflatie kunnen aanwakkeren! De conclusie blijft duidelijk: de CHF is en blijft een trendmatige stijger.
Alles is natuurlijk een verhaal van relatieve bewegingen. Verschillende indicatoren over de koopkracht van de munt geven aan dat de frank aan de huidige niveaus eerder overgewaardeerd is. Sinds de start van de laatste opwaartse trend begin 2018 verstevigde de CHF ongeveer 25% tegen de euro. Naast zuiver economische factoren wordt de CHF-beweging ook bepaald door factoren zoals risicosentiment. Om echt een rol te spelen als veilige haven op een globaal niveau is de frank te klein en te weinig liquide. Als de Zwitserse munt nog een rol te spelen heeft als tijdelijk veilige haven, is dat waarschijnlijk vooral in tijden van interne monetaire spanning in de EMU, bijvoorbeeld als de intra-EMU spreads oplopen (b.v. Italië). Dat thema kan een topic worden als de ECB volgend jaar haar PEPP-obligatieportefeuille afbouwt. Op korte termijn kan EUR/ nog een tijd kan evolueren tussen 0.94 en pariteit. Aan de bovenkant van deze handelsband staat de SNB mogelijk klaar. In een context van zwakke groei en inflatie die onder controle is, hoeft een koers beneden de dieptepunten van dit en vorig jaar (lage EUR/CHF 0.94) ook niet voor de SNB. De voorbije dagen viel wel op dat de frank profiteerde van de forse daling van de (reële) rente in de kernlanden. Misschien is de SNB ondanks de lage absolute/reële rente volgend jaar toch nog goed geplaatst om de rente relatief snel te verlagen.
EUR/CHF: frank trendmatige stijger, ondanks lage rente
