Eurozone ontloopt de double-dip niet
De eurozone ontloopt de double dip uiteindelijk toch niet. Eurostat publiceerde dinsdag zijn flash-raming voor de groei in de eurozone en de EU27 in het vierde kwartaal van 2020. De kwartaalgroei van -0,7% respectievelijk -0,5% bevestigen de double dip. Het goede nieuws is dat de cijfers merkelijk minder negatief waren dan initieel verwacht. Al was het ook geen complete verrassing. De eerste ramingen door een aantal nationale statistische instellingen vorige week hintten daar al op. Een aantal economieën rapporteerden zelfs opnieuw positieve groei, ondanks een tweede pandemische golf en lockdownmaatregelen. Onder andere Duitsland (0,1%), Spanje (0,4%), Portugal (0,5%) en … België (0,2%) lieten een (schuchtere) positieve groei optekenen. Dat de flashraming voor de EMU groei uiteindelijk negatief uitdraaide, is vooral te wijten aan behoorlijk negatieve groei in een aantal grote landen zoals Frankrijk (-1,3%), Italië (-2,0%) en ook Oostenrijk (-4,3%).
De beter dan verwachte resultaten betekenen dat de economische terugval in 2020 minder sterk is dan initieel ingeschat. Voor de eurozone zou die uitkomen op 6,8%, merkelijk minder dan de laatste ECB-voorspelling (7,4%) en dan de verwachtingen van de meerderheid (75%) in de ECB’s survey of professional forecasters. Desondanks blijft de eurozone wel veel zwaarder getroffen door de crisis dan andere grote economieën zoals de VS (-3,5%) of China, dat in 2020 zelfs al positieve groei neerzette (2,1%).
Hoewel de eurozone een dubbele dip dus niet vermeed, wijzen deze eerste voorlopige resultaten toch op een vrij veerkrachtige Europese economie. De cruciale vraag blijft of dit omwille een structureel sterke economie is of eerder te danken is aan een externe en/of tijdelijke factoren. Meer gerichte sanitaire maatregelen hebben geleid tot een efficiëntere aanpak van de pandemie waardoor een groot deel van de economie, de industrie, gespaard bleef van strikte maatregelen – met minder economische schade tot gevolg. Bovendien slaagde de dienstensector er in het algemeen in om de economische verliezen te beperken. Toch spelen ook externe en/of tijdelijke factoren zoals het aantrekken van de internationale handel, voorraadvorming in anticipatie op brexit en bijkomende overheidsstimulus mogelijk een rol.
Of deze positieve flash-ramingen een leidraad zijn voor de toekomstige economische ontwikkelingen blijft een open vraag – zeker indien steunmaatregelen geleidelijk aan worden afgebouwd.
De beter dan verwachte flashramingen hebben een aantal belangrijke statistische implicaties – de zogenoemde overhangeffecten. De verhoging van het eurozone-bbp voor 2020K4 zal bij onveranderde (kwartaal)groeiverwachtingen automatisch leiden tot hogere verwachte gemiddelde jaargroeicijfers voor 2021. Onze analyse geeft aan dat die overhangeffecten voor de grotere eurolanden variëren tussen 0,3 en 3,6 procentpunten. Voor de eurozone als geheel bedraagt het overhangeffect 2,1 pp. Bij de interpretatie van de nieuwe vooruitzichten moet daarom rekening worden gehouden met deze statistische ‘vertekening‘ van de jaargroeidynamiek. De gepubliceerde groeicijfers blijven ook ‘flashramingen’. Aanpassingen aan deze cijfers zijn eerder regel dan uitzondering. Het is wachten tot 16 februari voor een eerste herziening of bevestiging van deze cijfers.