Pond aan de vooravond van tunnelfase?
15 oktober 2020. Omcirkel de datum met rood. Het is voor Brits premier Johnson de uiterste datum waarop duidelijk moet zijn of een handelsakkoord met de EU al dan niet mogelijk is. Het is tegelijk de start van een Europese tweedaagse waar brexit hoog op de agenda staat. De berichtgeving rond de gesprekken is op z’n zachtst gezegd inconsistent. Algemeen optimisme ruilt op dagbasis (of sneller) voor pessimisme en dan weer omgekeerd. De gekke bokkensprongen van het Britse pond vorige week zijn de perfecte illustratie. Dat is niet nieuw. De volatiliteit van de munt is sinds Johnson’s Internal Market Bill begin september, waarmee hij sommige onderdelen van het scheidingsakkoord ondermijnt, opvallend groter. Met nog minder dan twee weken op de (officieuze) aftelklok, verandert dat op korte termijn niet, wel integendeel. Het risico op substantiële koersschommelingen is reëel. Over de richting bestaat minder duidelijkheid. Wel zeker is dat de markt op dit moment niet echt rekening houdt met een wanordelijk vertrek, ondanks het strakke tijdskader. EUR/GBP (0,908) noteert grosso modo halfweg het ondertussen maanden oude 0,887/0,92-handelskanaal. Toch is dat niet zo abnormaal. Europa bouwde doorheen de jaren een reputatie van last-minute akkoorden op. Ze deed die eerder in het brexitproces al eer aan. Het ziet ernaar uit dat ze dat ook nu zal doen.
Waar staan de onderhandelingen dan? Wel … De relaties raakten flink verzuurd na Johnson’s wetsvoorstel. De EU startte zelfs een officiële inbreukprocedure. En de gesprekken zelf lopen nog steeds spaak op de bekende struikelblokken van visserij en eerlijke concurrentie. Vorige week eindigde de laatste, formele gespreksronde zonder veel vooruitgang. Vrijdag gooide de Britse premier dan maar zélf zijn gewicht in de schaal. Een (ultieme?) poging om de impasse te doorbreken. Hij sprak tijdens het weekend met EC-voorzitster von der Leyen. Dat leverde niet meer op dan een vaag voornemen om de onderhandelingen te intensifiëren. Toch zien we in het feit dat de gesprekken tot op het hoogste echelon worden gevoerd een belangrijk signaal. Het onderonsje leidde tot extra onderhandelingstijd. EU-onderhandelaar Barnier trekt deze week naar London voor gesprekken met zijn Britse evenknie Frost. Maar eerst veegt hij voor eigen stoep want behalve met het VK heerst er binnen Europese rangen eveneens onenigheid omtrent het visserijdossier. Vooral Frankrijk speelt het spel hard. In die mate zelfs dat sommigen vrezen dat Macron een uiteindelijk akkoord torpedeert nog voor het op papier gedrukt staat. De Franse president zal waarschijnlijk toch zwichten onder Europese druk. Daarvoor zijn de politieke en economische belangen te groot.
In principe zet het duo Frost-Barnier volgende week dan de laatste rechte lijn in aanloop naar de Europese top in, de zogenaamde tunnelfase. Een strak afgelijnd akkoord zit er niet in. Maar de grote plooien zouden tegen dan toch glad gestreken moeten zijn. In de weken daarna – tot eind oktober? – volgen de puntjes op de i voor een breder akkoord. Voor het Britse pond komt er m.a.w. een cruciale periode aan. De zone EUR/GBP 0,903 (38,2% Fibo retracement) geldt daarbij als een belangrijk technisch omslagpunt.