Verkiezingen: de nieuwe brexitonzekerheid
Sinds 24 juni 2016 proberen politici in het VK en de EU, bedrijven en consumenten, en de markt zich een idee te vormen van wat brexit zou kunnen betekenen. Al snel werd duidelijk dat de ‘brexitbeslissingsboom’ er een was met een woekerende wirwar aan wilde scheuten. Geen enkele van die takken leverde tot nu levensvatbaar resultaat op. Die verwilderde brexitboom kreeg gisteren een nieuwe scheut: nieuwe verkiezingen op 12 december. Optimisten zien dit als een laatste stap richting een besluit voor brexit, maar dat hebben we al dikwijls gehoord. De marktreactie was alvast sprekend. Het pond trok geen conclusie en eindigde de dag onveranderd.
De Labour-oppositie gaf haar verzet tegen nieuwe verkiezingen op nadat de EU de Britse vraag tot (g?)een uitstel positief beantwoordde. Zo was het risico op een no-deal brexit bezworen. De Liberalen en de Schotse SNP waren al langer voor verkiezingen. Na nog wat gehakketak over de datum ging het ‘House of Commons’ akkoord met nieuwe verkiezingen. Eigenlijk staat het VK nu ongeveer terug op het punt waar men stond op 23 juni 2016. Het verschil is dat ‘iedereen’ er toen vanuit ging dat een brexit onwaarschijnlijk was. De nieuwe beslissingsboom levert opnieuw een veelvoud aan uitkomsten op. Minstens vier partijen maken kans op significante vertegenwoordiging in het Parlement wat de uiteindelijke zetelverdeling onvoorspelbaar maakt. Een parlement zonder meerderheid valt niet uit te sluiten. Volgens de polls vertrekt brexitboegbeeld Boris Johnson in polepositie. Hij moet wel overeind blijven in de moeilijke spreidstand om enerzijds niet te veel stemmen te verliezen aan de harde brexiteers van Nigel Farage en anderzijds de gematigde conservatieven aan boord te houden. Het blijft een politieke stap in het duister, zelfs voor campagnebeest Johnson. Je zou het haast vergeten, maar ‘in theorie’ gaan de verkiezingen nog over andere topics dan brexit. Zo heeft Labour een uitsproken programma met nationalisaties, herverdeling en uitgaven voor gezondheid en onderwijs. Als de andere onderwerpen meer op de voorgrond komen, is Johnson niet per se in het voordeel.
Genuanceerde visievorming is meestal geen kenmerk van een verhitte verkiezingscampagne, maar de brexit waarover wordt gestemd kan ook nog verschillende vormen aannemen. Farage is voor een harde brexit. Johnson is voor ‘zijn’ minder harde brexit die volgens het gereputeerde NIESR instituut op termijn wel meer schade voor de Britse economie oplevert dan de aanslepende onzekerheid over brexit. Labour wil een nieuwe, softe deal met de EU onderhandelen en die dan in een nieuw referendum voorleggen. De LibDems willen brexit liever helemaal afvoeren. Brexit en brexit zijn dus verschillende dingen.
Markten, inclusief het pond, hebben het al drie jaar moeilijk om een consistente reactiefunctie op te bouwen t.a.v. brexit. Een binair risico met onvoorspelbare zijsprongen, daar kan je je als investeer moeilijk tegen verdedigen. De verkiezingen hebben de visibiliteit op korte termijn niet verhoogd. Het pond is nu speelbal van de opiniepeilingen. We gaan er vanuit dat winst voor Labour of Farage negatief zijn voor het pond. De eerste omwille van het marktonvriendelijk programma; de tweede omwille van de harde brexit. Een meerderheid voor Johnson kan het pond van de brexitonzekerheid verlossen. Een sterke prestatie van de LibDems met een onverwachte kans op het afblazen van brexit is in theorie ook goed voor sterling. Wie een uitgesproken mening heeft over deze nieuwe beslissingsboom, kan zijn kans wagen. Wij zien vooral een periode van ‘erratic’ trading voor het pond, opgejaagd door de ‘headline’ van de dag. Met ook nog moeilijke onderhandelingen over de nieuwe handelsrelatie met de EU in het achterhoofd, vinden we dat er tot nader order al vrij veel goed nieuws in het pond is verdisconteerd.