Trumps rollercoaster blijft supergevaarlijk
Wie in sprookjes met een happy end gelooft, droomt misschien dat Donald Trump en Xi Jinping vanaf nu opnieuw dikke vrienden zijn. Beide heren keren terug naar de onderhandelingstafel om hun handelsproblemen op te lossen. En in afwachting daarvan kondigde Trump aan dat een deel van de recent aangekondigde tariefverhogingen worden uitgesteld tot december.
Maar zulke dromen zijn bedrog. De harde realiteit is dat de financiële markten vernietigend reageerden op Trumps laatste escapade. Een zware beurscorrectie leidt niet echt tot een hogere populariteit bij het Amerikaanse kiezerspubliek. Uit recente bevragingen blijkt nochtans dat de Amerikanen meer en meer hun grote leider volgen in een anti-Chinese houding. Nog minder populair zijn prijsverhogingen die geleidelijk doorsijpelen in de Amerikaanse winkels door de hogere invoertarieven. De Amerikaanse geste naar China is dus vooral het gevolg van vrees voor binnenlandse gevolgen. Die vrees is gegrond. De schade van de Amerikaans-Chinese handelsoorlog voor de Amerikaanse economie valt voorlopig mee. Amerikaanse invoerders anticipeerden tot nu toe op aangekondigde tariefverhogingen door versneld voorraad in te voeren. Getuige daarvan de uitpuilende magazijnen aan de Amerikaanse westkust. Ook de Chinese export naar de VS boekte een licht herstel de afgelopen maanden (zie figuur). De Chinese export deed het trouwens goed op vele markten, waaronder ook de Europese. Maar uiteindelijk zal het Amerikaanse protectionisme de eigen economie in het hart treffen door te vreten aan de winstgevendheid van Amerikaanse ondernemingen en hen dwingen tot afslankingen en prijsverhogingen.
Een negatieve spiraal is in gang gezet en kan niet eenvoudig worden gestopt. Het goede nieuws van gisteren is een druppel op een hete plaat. De euforie van het huidige nieuws zal snel vervagen door een nieuwe escalatie. Er heerst immers geen vertrouwen meer aan de onderhandelingstafel. Bovendien is het intussen duidelijk dat de Chinezen koppig het been stijf houden. Zij hebben veel meer tijd, en in het bijzonder geen presidentsverkiezingen aangezien Xi Jinping voor het leven is aangesteld. Het bilaterale conflict wordt ook alsmaar complexer. Het Chinese dreigement om de renminbi te depreciëren kan een muntoorlog te ontketenen. In de straatprotesten in Hong Kong wordt hoe langer hoe meer een buitenlandse, lees Amerikaanse, helpende hand gezien.
Die onzekere, maar vooral negatieve ontwikkelingen kunnen blijven wegen op de markten. Bovendien verslechteren de vooruitzichten voor de Amerikaanse en Chinese economieën. De VS stevent duidelijk op een laat-cyclische fase in de conjunctuur af, terwijl de technologische transitie de Chinese groei onder druk zet. Eigenlijk is het handelsconflict tussen beide grootmachten maar een additionele stoorzender. Volatiliteit is zowat de enige zekerheid vandaag, met als gevaar dat de negatieve bewegingen telkens wat groter zijn dan de positieve. En schuilen voor de storm in veilige havens krijgt intussen een steeds hogere prijs.
Jan Van Hove, KBC Group Chief Economist