Nieuwe escalatie in handelsdispuut EU/VS
Voor de Amerikaanse handelsgezant Lighthizer is de maat vol. Hij verlegde gisteren het accent van zijn handelskruistocht minstens tijdelijk van China naar de EU. Een lange lijst van Europese goederen (twv > $11 miljard) kan voorwerp worden van nieuwe importheffingen. De finale beslissing ligt bij Amerikaans president Trump, al zou de overheid voor één keer op groen licht wachten van de Wereldhandelsorganisatie.
Lighthizer’s dreigement komt op het eerste zicht als een verrassing, maar is dat eigenlijk niet. De vete tussen vliegtuigbouwers Boeing en Airbus ligt aan de basis van de escalatie. Boeing beschuldigde Europa en Airbus in 2004 al van concurrentievervalsing. Met een stevige financiële duw in de rug hielpen Europese overheden de lancering van onder meer de Airbus A380 en A350. Europa reageerde met een gelijkaardige aanklacht. De Wereldhandelsorganisatie gaf zowel Boeing (en de VS) als Airbus (en Europa) een eerste keer gelijk in 2011 en 2012. Beide constructeurs genoten verboden financiële steun en werden er corrigerende maatregelen opgelegd. Omdat de EU zich daar niet aan hield, kwam er een nieuwe Amerikaanse aanklacht. En vice versa. Tit for tat. In mei vorig jaar besliste de WHO dat de EU Airbus nog steeds subsidieerde. Eind maart besliste de WHO dat Boeing en de VS zich op één uitzondering na wel aan alle opgelegde maatregelen hielden. Omwille van die discrepantie wil de VS de EU nu wreken op andere vlakken. De lijst van producten die onderhevig kunnen worden aan nieuwe importheffingen omvat bijvoorbeeld kaas, wijn, helikopters,…
De Amerikaanse zet is een nieuwe escalatie in het handelsdispuut. De aanhef werd vorig jaar gegeven met Amerikaanse invoerrechten op Europees staal en aluminium. De EU reageerde toen met tegenheffingen op staal, maar ook op een brede waaier van andere producten (vb speelkaarten en motoren). Een overleg tussen de voorzitter van de Europese Commissie, Juncker en Amerikaans President Trump smoorde het dispuut vorige zomer tijdelijk in de kiem met een staakt-het-vuren. In de tussentijd heeft het Amerikaanse ministerie van Handel wel een rapport samengesteld over de import van Europese wagens naar de VS. De hamvraag luidt of die een bedreiging vormen voor de Amerikaanse markt en voor de nationale veiligheid. Op basis van het rapport zal president Trump voor eind mei beslissen over mogelijke importheffingen. In dit geval is de kans klein dat hij eerst zijn oor te luisteren legt bij de WHO.
De markten reageren vandaag amper op het nieuws, ook al legt het een serieus risico voor de verzwakkende Europese economie bloot. De Europese beurzen openden met beperkte verliezen, maar maken die intussen goed. EUR/USD handhaaft zich in de hoge 1.12-zone. De Duitse 10-jaarsrente zakt wel opnieuw onder het nulpunt. Misschien spiegelen investeerders zich aan de chronologie in de handelsoorlog met China. Na serieuze openingszetten langs beide zijden volgde een lange studieronde. In de wandelgangen gonsde het nadien over progressie, een constructieve sfeer tussen beide partijen, doorbraken op allerhande vlak,… Koren naar de molen van vooral de beurzen, ook al is iedereen op het einde van de rit waarschijnlijk slechter af. De VS en China zouden mikken op midden-mei om een handelsakkoord te beklinken. Recente gebeurtenissen suggereren dat de VS de pijlen daarna snel op de EU zal richten.