Raab haalt kersvers brexitoptimisme onderuit
Gisterenavond zag het ernaar uit dat er zich een nieuw hoofdstuk in het brexitverhaal aankondigde. De intensieve onderhandelingen tussen Londen en Brussel resulteerden dinsdag al in een (tekstueel) brexitakkoord. Theresa May’s kabinet kreeg gisteren de bijna 600 pagina’s tellende bundel voorgeschoteld. De discussies duurden langer dan voorzien, wat initieel het ergste deed vermoeden. Toch verzekerde May zich na afloop van een ministerieel fiat. Eind goed, al goed, dus? Niet helemaal. Het stond al in de sterren geschreven dat zelfs na een definitief akkoord met de EU op 25 november een kater dreigde te volgen in het Britse Parlement. De optimisten konden zich wel nog vastklampen aan het feit dat de harde brexiteers binnen de regering (voorlopig) aan boord bleven.
Het scheidingsakkoord omvatte namelijk enkele moeilijk te behappen elementen. Tijdens de transitieperiode (vanaf eind maart 2019) – waarin de details van de nieuwe handelsrelatie worden uitgewerkt – zijn de handen van het VK gebonden. Het blijft deel uitmaken van de Europese eenheidsmarkt, maar verliest het stemrecht en kan geen externe handelsakkoorden sluiten. Die overgangstermijn kan bovendien en tot nader order voor onbeperkte tijd (“20XX”) verlengd worden. Het VK en de EU kunnen die optie lichten om tijd te kopen voor de Ierse grens. Kwam die verlenging en/of Ierse oplossing er niet, dan trad het noodplan in werking. Onder dat scenario bleef het volledige VK in de douane-unie. Voor Noord-Ierland golden de strengere Europese regels om elke Ierse grenscontrole te vermijden. Dat betekende de facto een handelspolitieke scheiding tussen Noord-Ierland en het Britse vasteland: de “enige rode lijn” van de Noord-Ierse DUP waarop May’s precaire meerderheid stoelt. Voor een Parlementair akkoord, rekende de eerste minister ook op steun van de belangrijkste oppositiepartij, Labour Party. Haar voorzitter, Corbyn, ruikt echter al even politiek bloed en spoorde haar partijleden aan tot een “Nay”. Een Parlementair akkoord was sowieso een moeilijke opdracht.
De optimisten werden deze ochtend door het ontslag van brexitminister Raab en McVey koud gepakt. May’s positie was al bijzonder wankel. De protestontslagen zagen nu mogelijk de laatste poot van onder de PM’s stoel. De geluiden voor een motie van wantrouwen klinken bij de Conservatieve Partij steeds luider. De kans groeit dat (de regering van) May de laan wordt uitgestuurd. In dat geval valt ook de geplande EU-top op 25 november in het water. Hoe het dan verder moet, is hoogst onzeker. Nieuwe verkiezingen? Een nieuw referendum? Een no-deal brexit of zelfs géén brexit? Wel is duidelijk dat het eerdere scheidingsakkoord voorlopig alle relevantie verliest.
Sterling reageerde initieel gematigd positief op het kabinetsakkoord. Maar de recente ontslagen en de dreigende motie van wantrouwen storten de markt nu in grote onzekerheid. Het pond verliest momenteel tot 1.50% tegenover de euro. EUR/GBP noteert opnieuw fors boven 0.88 ten opzichte van 0.87 gisteren. We vrezen echter dat dit slechts het begin is. Er liggen nog enkele zeer volatiele maanden in het verschiet voor sterling.
Figuur - EUR/GBP: pond verliest tot 1.5% na protestontslagen van Raab en McVey
