Ramaphosa vecht voor politiek overleven
Zuid-Afrikaanse president (en munt) in nauwe schoentjes
Cyril Ramaphosa moet vrezen voor zijn job. Een onafhankelijk panel onderzocht en concludeerde eind vorige week dat de Zuid-Afrikaanse president mogelijks schuldig is aan diefstal en andere overtredingen van de grondwet. Het parlement kan op basis hiervan de afzetting van Ramaphosa eisen. Het panel werd opgericht door de voorzitter van het parlement in de nasleep van het zogenaamde Farmgate, inmiddels al zo’n 2,5 jaar geleden. Het draait rond de diefstal van een slordige $600 000 dollar die verstopt zat in een sofa op de Phala-Phala ranch van Ramaphosa. Inbrekers stalen die som geld met hulp van een personeelslid van de ranch. Maar de president ging niet naar de politie - dat is wettelijk verplicht voor bedragen vanaf +- $6000 - en gaf in plaats daarvan zijn eigen veiligheidsdiensten de opdracht achter de dieven te gaan. Het deed onder meer vermoedens ontstaan dat het over zwart geld ging.
Ramaphosa ontkent deze en alle andere aantijgingen en zegt dat hij alle wettelijke procedures volgde. Niettemin zeiden insiders na het oordeel van het panel dat hij de eer aan zichzelf wilde houden en ontslag overwoog. Dat betekende een einde in mineur van zijn vijfjarige termijn als leider van zijn partij, African National Congress. Het weekend bracht Ramaphosa op andere gedachten. Hij zal het rapport aanvechten bij het Grondwettelijk Hof en doet volgende week een gooi naar een tweede termijn als hoofd van het ANC. Maar het gevaar is niet geweken zelfs als het Hof het panelrapport verwerpt. De Zuid-Afrikaanse politie onderzoekt de zaak ook. Als dat uitmondt in een strafrechtelijke vervolging, kan het ethisch comité van het ANC het vertrek van de president aanbevelen. Of dat ook echt gebeurt, is niet zeker. Ramaphosa is (was) bijzonder populair onder de bevolking en binnen zijn partij. Na een aarzelende start zette hij een reeks hervormingen in de stijgers om de corruptie te bestrijden, de energiemarkt te liberaliseren en private investeringen aan te trekken. Die hervormingsagenda staat nu wel minstens tijdelijk on hold. Het is voorts niet duidelijk wie binnen het ANC de grote schoenen van Ramaphosa kan vullen.
De ontwikkelingen lieten de afgelopen dagen sporen na op de Zuid-Afrikaanse rand. USD/ZAR veerde op vanuit de 17-regionen en ging even richting 18 eind vorige week. Ondertussen stabiliseerde het paar halverwege terwijl de markt het vervolg in de politieke saga afwacht.