Braziliaanse centrale bank trekt aan de noodrem

De meeste centrale banken breken het hoofd over hoe snel ze de rente kunnen verlagen om enerzijds de inflatiedaling op koers te houden en anderzijds de groei te hulp te komen. De Banco Central Do Brasil (BCB) voert op dit ogenblik een andere strijd. Ze trok de rente gisteren onverwacht op met 100 bpn tot 12.25% en zet nog twee gelijkaardige stappen in het verschiet.

Na de pandemie was de BCB één van de pioniers om het stimulerende (post-)corona beleid af te bouwen. Ze verhoogde in de periode 2021/22 de rente van 2% tot 13.75%. Na een pauze van een jaar schroefde ze de beleidsrente tussen augustus 2023 en mei 2024 stelselmatig terug tot 10.5%. Te snel zo bleek achteraf. Na twee waarschuwingsschoten in september (+25 bpn) en november (+50 bpn) was het gisteren menens met een forsere stap van een vol procentpunt. De reden is simpel. De binnenlandse groei/vraagt versnelt snel (0.9% kw/kw en 4% j/j in kw3). Het aanbod kan de vraag niet volgen (positieve outputgap). Hierdoor versnelt niet enkel de inflatie, maar een reeks indicatoren van de BCB geven ook aan dat inflatieverwachtingen niet langer verankerd zijn. De BCB hanteert een inflatiedoelstelling van 3% met een symmetrische tolerantieband van 1.5%. In haar nieuwe vooruitzichten verwacht de BCB echter dat de inflatie dit jaar kan afsluiten op 4.9%, volgend jaar op 4.5% en pas in 2026 zal terugkeren beneden de 4.5%-bovengrens (4%). Ook te hoge inflatieverwachtingen (4.8% voor dit jaar en 4.6% volgend jaar) dreigen de inflatiespiraal in stand te houden. Voor de BCB zijn de gevreesde opwaartse inflatierisico’s zich aan het manifesteren en is kordate actie nodig om verder onheil te voorkomen. De centrale bank wil ook op de twee volgende ververgaderingen de rente met 100 bpn verhogen. Pittig detail: de beleidsrente (14.25%) is dan hoger dan na de Covid-piek. De BCB spreekt zich niet direct uit over de inflatoire impact van een expansief fiscaal beleid, maar ook dat is duidelijk een pijnpunt. Een recente poging van de regering om wat fiscaal gas terug te nemen werd door de markt duidelijk te licht bevonden. De BCB neemt in dit verband akte van de verdere stijging van de risicopremies en van de daling van de Braziliaanse real. Die had al stevig te lijden onder de Trump-trade en de binnenlandse context maakte de verzwakking alleen maar erger. Ook de munt is een bijkomende bron van inflatoire druk.

Alle vergelijkingen lopen mank, maar de (inflatie)ontwikkeling en beleidsrespons van de BCB geven aan wat de monetaire gevolgen kunnen zijn van een stimulerend fiscaal beleid in een context waar de inflatie omwille van een stevige binnenlandse vraag op zich al koppig hoog blijft. Zeker in de VS is het volgend jaar niet denkbeeldig dat er zich een min of meer gelijkaardig scenario ontwikkelt. Wordt zeker vervolgd…