Australië gaat niet Shorten, maar long op Morrison
De Liberaal-Nationale coalitie van premier Scott Morrison wint de Australische verkiezingen, tegen de verwachtingen in. De Labourpartij van oppositieleider Bill Shorten kon de riante voorsprong in de opiniepeilingen niet verzilveren. De conservatieve premier Morrison begon aan een inhaalrace van jewelste en houdt de Liberaal-Nationale coalitie nu voor een derde ambtstermijn op rij in het zadel. In de huidige onzekere economische context laat de Australische bevolking de progressieve agenda van Labour dus links liggen.
De Labourpartij trok naar de verkiezingen met de meest progressieve agenda sinds decennia. Het programma omvatte o.a. belastingverlagingen voor lage inkomens, een verhoging van het minimumloon, ingrijpende beperkingen van emissies en het terugschroeven van voordelen voor vastgoedeigenaren en aandelenbeleggers. De Liberaal-Nationale partij nam deze agenda zwaar onder vuur en waarschuwde voor het expansieve programma in de huidige context van economische onzekerheid. Het stelde daartegenover een beleid dat focust op belastingverlagingen ter ondersteuning van de economie. Het wil naast het opkrikken van de consumentenuitgaven ook de aankoop voor een eerste woning ondersteunen. In tegenstelling tot het zeer milieubewuste programma van de Labourpartij, voert Morrison een minder ambitieus klimaatbeleid. Hij gaat de koolmijnen ondersteunen en zelfs belastinggelden aanwenden voor de bouw van een nieuwe kolencentrale. Het zorgde voor de nodige stemmen in de kool-producerende staten.
Volgens Australische media is de coalitie op weg om 77 zetels van de 151 zetels in het Lagerhuis binnen te halen. De Labourpartij strandt op 68 zetels. Ook in de Senaat is de coalitiepartij goed op weg om haar positie te verstevigen. Dat moet het gemakkelijker maken om de legislatieve agenda van de partij door te duwen en dat is nodig. De Australische economie groeit al 28 jaar onafgebroken, maar er loeren alsmaar meer gevaren om de hoek. De economische groei viel mager uit in de tweede jaarhelft van 2018, de huizenmarkt koelt stevig af en legt beslag op het beschikbare inkomen van de gezinnen en de relatie met China, de belangrijkste handelspartner van de Aussies, staat op een laag pitje. Analisten verwachten voor het eerste kwartaal van 2019 de zwakste groei sinds de financiële crisis van 2008.
De markten zijn niet rouwig om de verrassende verkiezingsuitslag. De overwinning van de Liberaal-Nationale coalitie zorgt voor meer economische stabiliteit ten opzichte van de minder markt- en bedrijfsvriendelijke Labourpartij. Australische aandelen klommen hoger, net als de Australische dollar. De Aussie dollar zit sinds midden april in het defensief nadat de inflatie een duik nam in het eerste kwartaal van dit jaar, maar profiteert nu van de verkiezingsuitslag. AUD/USD vat terug post boven 0.69. Hoe de Australische centrale bank zal reageren is nog onduidelijk. Bijkomende winsten voor de Aussie dollar worden alvast tegengewerkt door de aanhoudende speculatie over een eventuele renteverlaging.
Dieter Lapeire, KBC Marktenzaal