Duitse regering verwerpt totaal PFAS-verbod

Uit het departement: “Forever forever chemicals”

Vorige week wees de Duitse regering een totaalverbod op giftige “voor altijd chemische stoffen” afgewezen. Dat stelde tenminste kanselier Olaf Scholz op een conferentie van Duitse chemische bedrijven. Scholz verdedigde de beslissing door te stellen dat er momenteel geen alternatieven zijn om de chemicaliën te vervangen, dus het gebruik ervan moet mogelijk blijven voor bepaalde toepassingen in medische producten, halfgeleiders en elektrolytische apparaten.

PFAS-explosie

Deze groep synthetische chemicaliën, PFAS genaamd, worden gebruikt in veel alledaagse producten zoals vetbestendige pizzadozen en pannen met antiaanbaklaag. Begin dit jaar onthulde een studie van verschillende NGO's echter dat de hoeveelheid PFAS in Europees voedsel de afgelopen 10 jaar sterk is toegenomen. Tussen 2011 en 2021 is de hoeveelheid fruit die vervuild is met de giftige chemicaliën bijvoorbeeld met 220 procent toegenomen. Gezondheidsorganisaties roepen Europese leiders op om de regelgeving aan te scherpen en toe te werken naar een totaalverbod.

VS vs. Europa

In de VS werden eerder dit jaar nieuwe strenge normen geïntroduceerd om PFAS uit drinkwater te verwijderen. Waterbedrijven worden verplicht om de schadelijke "voor altijd chemische stoffen" uit het water te filteren. De maatregel moet voorkomen dat ongeveer 100 miljoen mensen worden blootgesteld aan PFAS. 

Het verschil tussen Europa en de VS is dat de Amerikaanse normen voor PFAS in drinkwater vele malen strenger zijn dan bij ons, waar de Europese drinkwaterrichtlijn geldt. De Europese richtlijn stelt een maximum van 100 nanogram PFAS per liter in ons drinkwater. De Amerikaanse normen zijn nu nog strenger en ze streven naar nultolerantie.

Het gebruik van PFAS is een voortdurend debat tussen gezondheidsorganisaties die waarschuwen voor de gevaren voor de gezondheid van miljoenen mensen en de lobby van de chemische industrie die bang is een zeer lucratieve business te verliezen. De uitspraken van Olaf Scholz laten zien dat de laatste nog steeds de overhand heeft (voorlopig?). Wordt vervolgd, met andere woorden. 

PFAS op de beurs

Volgens onderzoek van ChemSec In 2022 bedroeg de wereldwijde markt voor PFAS iets meer dan 28 miljard dollar, met een geschatte winst van ongeveer 4 miljard dollar. Je zou denken dat de winst veel groter zou zijn, gezien de grote problemen die PFAS veroorzaakt, maar de maatschappelijke kosten van deze chemicaliën zijn net véél hoger. ChemSec berekende dat de wereldwijde maatschappelijke kosten - sanering, gezondheidszorg enz. - van PFAS-chemicaliën oplopen tot zo’n 16 biljoen euro per jaar, waarbij kosten zoals schade aan dieren of verlaging van onroerendgoedprijzen niet zijn meegerekend. De gemiddelde marktprijs van PFAS is 19 euro per kilogram, maar indien de maatschappelijke kosten worden meegerekend zou een juistere prijs daarom eerder rond 18.734 euro per kilogram uitkomen. 

Twaalf chemische bedrijven zijn verantwoordelijk voor het merendeel van de wereldwijde PFAS-productie: AGC, Arkema, Chemours, Daikin, 3M, Solvay, Dongyue, Archroma, Merck, Bayer, BASF en Honeywell. Dat de Duitse kanselier het licht niet op rood zet, is dus goed nieuws voor hen. Vandaag toch nog…