Circulair bouwen als hoeksteen van je vermogen

Belgen zijn geboren met een baksteen in hun maag. Hoe houden we bouwen dan duurzaam? Door circulair te bouwen, met oog voor het recycleren van bouwmaterialen en -uitrusting. Circulair bouwen is in trek en dat is niet toevallig. Het speelt in op megatrends als verstedelijking en schaarste van natuurlijke grondstoffen. Zo bouwt het mee aan een duurzamere leefwereld. Ook voor beleggers kan het een interessante bouwsteen zijn.

Jonas Theyssens, aandelenanalist KBC Asset Management

In een circulaire economie worden gebouwen en bouwmaterialen zo lang mogelijk gebruikt, hergebruikt, aangepast en herbouwd. Zo vermijden we dat te veel materialen eindigen als afval en dat we almaar meer en nieuwe materiaalbronnen moeten aanboren. Circulair bouwen biedt een oplossing voor verschillende problemen. Het kan de bouwsector transformeren van een sector met een enorme impact op het milieu, naar een sector die actief bijdraagt aan een duurzame toekomst. 

Op dit moment produceert de bouwsector in Vlaanderen zo’n 15 miljoen ton afval, goed voor zo’n 35% van ons afval. Bouw- en sloopactiviteiten zijn verantwoordelijk voor 5 à 12% van onze nationale CO2-uitstoot. Circulair bouwen kan een grote impact hebben op die cijfers, met positieve gevolgen op het vlak van klimaat, milieu, economische groei en werkgelegenheid. Door minder materialen te gebruiken of meer te hergebruiken en de (lokale) ketens van grondstoffen en materialen te sluiten, vermindert de globale milieu-impact. 

Zo wordt steenpuin bijvoorbeeld al gebruikt als basismateriaal voor de aanleg van funderingen in de wegenbouw. Deze vorm noemen we downcycling; het materiaal krijgt een minderwaardigere herbestemming dan de originele toepassing. Maar dat hoeft niet noodzakelijk zo te zijn. In het geval van keramische bouwmaterialen bijvoorbeeld kan men dit op het einde van de levensduur perfect opnieuw inzetten als grondstof voor nieuwe keramische producten.

Door een link te leggen tussen sloopwerven en fabrikanten kan bouwpuin hoogwaardig gerecycleerd worden. Maar dan moet er een juiste match zijn. Die is er vandaag nog niet omdat selectief slopen in het verleden geen gangbare praktijk was. Maar wat niet is, kan nog komen. Via opleidingen bijvoorbeeld kunnen sloopdeskundigen en -aannemers de nodige productkennis opdoen, zodat ze in de toekomst in staat zijn om te detecteren of bouwmateriaal geschikt is voor fabrikanten om hoogwaardig te recycleren.

Jonas Theyssens, aandelenanalist KBC Asset Management

De tegenwind voor de vastgoedsector gaat eindelijk liggen, mede ondersteund door de renteverlaging van de centrale banken, wat op zijn beurt het vertrouwen van beleggers zal vergroten. De trend begint te keren, weliswaar aan het tempo van een draaiende olietanker: onpraktisch, traag en gericht op langetermijninvesteringen. Toch is de overgang naar een circulaire bouwsector niet meer te stoppen. Van zuiniger materialengebruik over downcycling en recycling tot upcycling. Meerdere bedrijven geven het goede voorbeeld.

Steeds meer bedrijven maken hun ambitie om bij te dragen aan een circulaire bouwsector heel concreet. Sika bijvoorbeeld, wereldleider in de sector van bouwchemicaliën, zet duurzaamheid op de voorgrond met de productie van de allereerste beschermende coating voor beton op basis van biomassa, de productie van hoogwaardige voegmiddelen met een 30-40% lagere koolstofvoetafdruk en de ontwikkeling van het baanbrekende reCO2ver betonrecyclingproces, waarbij CO2 wordt gecapteerd en oud beton kan worden geüpcycled.

Ook Trex, een Amerikaanse producent van composiet terrastegels en outdoor panelen, heeft een duurzaamheidsmissie: ontbossing tegengaan en tegelijk de plastic- en houtafvalberg verkleinen. Hun producten bestaan voor 95% uit gerecycleerde materialen zoals hout overschot dat ze van grote industriebedrijven opkopen en gerecycleerd plastic van onder andere winkeltassen en voedselverpakkingen. Hun producten zijn veel duurzamer dan houten terrassen en hebben geen chemische behandeling nodig, waardoor ze veel ecologischer zijn. Aan het eind van hun levensduur kunnen ze gerecycleerd worden.

Voor de productie van beton zijn zeer veel materialen nodig zoals cement, zand en grind. Bij de afbraak belandt het betonafval vaak nog op de afvalberg. Heidelberg, de derde grootste producent van cement en beton ter wereld, tracht hier verandering in te brengen via hun ReConcrete proces.  Zij vermalen uitgebroken beton en halen de verschillende bestanddelen uit elkaar. Het overgebleven zand, grind en cementpasta recycleren ze tot nieuw beton of klinkers.

Saint Gobain, wereldwijd één van de grootste producenten van allerlei bouwmaterialen waaronder glas, mortels, glaswol, gipsplaten en keramische materialen, wil niet alleen haar CO2 uitstoot en waterconsumptie fors terugdringen. Het bedrijf heeft duurzaamheid verweven in haar businessmodel en strategie en zet ook steeds meer in op circulaire bouwmaterialen. Tegen 2030 wil Saint Gobain haar productieafval met 80% doen afnemen en het gebruik van grondstoffen reduceren door zo veel mogelijk gebruik te maken van gerecycleerde materialen.

Een laatste voorbeeld om het lijstje mee af te sluiten, is Kingspan, vooral gekend als producent van isolatiepanelen. Kingspan legt ook steeds meer de focus op de circulaire aard van haar producten, door gebruik te maken van gerecycleerde materialen in haar isolatiepanelen bijvoorbeeld. Met de Quadcore panelen hebben ze een product op de markt dat al voor 25% uit gerecycleerd staal bestaat; een percentage dat ze willen verhogen door te zoeken naar biobased en hernieuwbare materialen en zo het grootste deel van de ruwe materialen gerecycleerd te hebben in de toekomst.
Maar ze gaan nog een stap verder. Ze willen hun producten op het einde van hun levensduur hergebruiken, eventueel voor andere toepassingen. Dit realiseren ze door derden de optie te geven om hun gebruikte isolatiepanelen terug aan het bedrijf te verkopen wanneer een gebouw afgebroken of gerenoveerd wordt. Een gespecialiseerd team helpt bij het afbreken en recupereren van de panelen die vervolgens terug aan Kingspan verkocht kunnen worden.

Jonas Theyssens, aandelenanalist KBC Asset Management

Bouwen vraagt tijd. En je kan het maar best ineens goed doen. Want meestal wil je je toch langere tijd in een pand vestigen. Het efficiënt selecteren van de meest geschikte en duurzame bouwondernemers, -materialen, -technieken en - uitrusting, is geen sinecure. Een sleutel-op-de-deur oplossing kan soelaas bieden. Belangrijke keuzes worden dan voor jou gemaakt, met professionele kennis van zaken.

Bij beleggen is dat niet anders. Ook dat doe je best op de lange termijn én met kennis van zaken. Zeker als het duurzaam en maatschappelijk verantwoord moet zijn, zoals het beleggingsthema circulair bouwen dat ook is. Denk je zelf niet over de juiste kennis te beschikken om hier een goede beleggingskeuze te maken? Wil je echt mee het verschil maken? Dan kies je best voor een professioneel duurzaam en thematisch beleggingsfonds. Daarop kan je bouwen. Circulair welteverstaan.

Meer lezen over verantwoord beleggen?
Ontdek het hier

Dit artikel is louter informatief en mag niet als beleggingsadvies beschouwd worden.