Donald Trump wint de presidentsverkiezingen
Donald Trump is terug in het Witte Huis. Met een overwinning in de belangrijkste swing state Pennsylvania is hij uitgeroepen tot winnaar van de erg omstreden Amerikaanse presidentsverkiezingen. Hiermee is hij de eerste president sinds Grover Cleveland (in 1893) die twee niet-opeenvolgende ambtstermijnen heeft kunnen veroveren. De aandacht zal nu verschuiven naar de Congresverkiezingen, die de uiteindelijke machtsbalans van de Amerikaanse regering zullen bepalen. In het Huis van Afgevaardigden hebben de Republikeinen op het moment van schrijven 191 zetels gewonnen, de Democraten 169 zetels. We verwachten dat de Republikeinen de controle over het Huis zullen krijgen, gezien hun sterke prestatie in de presidentsverkiezingen (zij het met een nipte meerderheid). In de Senaat van de VS hebben de Republikeinen een solide meerderheid behaald. Ze hebben op het moment van het schrijven 51 zetels behaald versus 42 voor de Democraten.
Aangezien Donald Trump te maken zal krijgen met een Republikeins Congres, zal hij het gemakkelijker hebben om zijn economische agenda erdoor te krijgen (zie ook ons onderzoeksrapport van januari). Deze agenda zal allicht een stagflatieschok veroorzaken. De meest schadelijke voorstellen zijn handelsgerelateerd. Donald Trump stelt voor om de tarieven te verhogen tot 20% op alle invoer en zelfs tot 60% op invoer uit China. Deze plannen zullen de wereldhandel ernstig verstoren. Hoewel het bedrijfsleven wellicht een aantal van zijn tariefvoorstellen zal afzwakken, verwachten we nog altijd dat de handelsbarrières tijdens zijn tweede termijn gevoelig zullen worden verhoogd. Zijn plannen om de migratie te beperken zullen bovendien een negatieve aanbodschok op de arbeidsmarkt veroorzaken. Trump zal waarschijnlijk niet alleen de grensbeveiliging verbeteren en zo de stroom immigranten zonder papieren beperken, maar ook de legale migratie inperken. Bovendien zal hij de deportaties van migranten zonder papieren die momenteel in de VS verblijven opvoeren, hoewel hij hierbij op weerstand van lokale (Democratische) mandatarissen zal stuiten.
Tekortverhogende uitgaven (in de vorm van grote belastingverlagingen) zullen het stagnerende effect van zijn handels- en migratieagenda waarschijnlijk deels compenseren. Zijn belastingplannen zouden het Amerikaans overheidstekort doen toenemen met naar schatting 4 biljoen USD (14,6% van het huidige bbp) volgens het Penn Wharton Budget Model en tot 7,5 biljoen USD volgens het Committee for a Responsible Federal Budget. Deze tekortverhogende uitgaven zullen de Amerikaanse inflatie verder opdrijven en vragen doen rijzen over de houdbaarheid van de Amerikaanse overheidsschuld.
De herverkiezing van Donald Trump verhoogt ook de kans dat andere grote risico's voor ons scenario werkelijkheid worden. Geopolitieke spanningen zullen onder zijn bewind toenemen, omdat hij waarschijnlijk de financiering van Oekraïne zal stopzetten en de eenheid van de NAVO kan ondermijnen. Zijn houding tegenover Taiwan is ook erg ambivalent. Zijn trouwe steun voor Israël zou Israël ook kunnen aanzetten tot sterkere militaire actie tegen Iran en haar proxies (zoals Hezbollah).
Zijn gebrek aan respect voor instellingen vormt eveneens een belangrijk economisch risico. Vooral Trumps kritiek op de centrale bank (Fed) dreigt de onafhankelijkheid van deze cruciale instelling te ondermijnen. In 2026 zal Donald Trump de huidige Fed-voorzitter moeten vervangen. Toch blijven we ervan uitgaan dat de Fed tijdens de ambtstermijn van Donald Trump onafhankelijk zal blijven en tegenwicht zal bieden aan het inflatoire effect van zijn economische agenda.
Als we vooruit kijken naar de kalender voor 2025, zal Donald Trump het schuldenplafond bij het begin van het jaar moeten verhogen. Gezien zijn meerderheden in het Congres zou dat geen probleem mogen vormen. Eind 2025 zullen de belastingverlagingen, die Donald Trump in 2018 heeft ingevoerd, aflopen. We verwachten dat ze in het Congres zullen worden verlengd. Verder zijn er in november 2026 al tussentijdse verkiezingen. Omdat midterms doorgaans een uitdaging vormen voor een zittende partij en de Democraten onlangs beter hebben gepresteerd in niet-presidentsverkiezingen, verwachten we dat de Democraten de controle over het Huis (maar niet noodzakelijk over de Senaat) zullen heroveren. Nooit een saai moment in de Amerikaanse politiek!