Hoe een Democratisch trifecta de Amerikaanse economie zou kunnen beïnvloeden
Abstract
De nominatie van Kamala Harris heeft de Democraten een nieuw momentum gegeven. Ze heeft de leiding over Donald Trump in de meeste nationale peilingen, alsook in veel swing states. Haar sterk optreden in het debat zou haar voorsprong verder kunnen verstevigen. Haar kandidatuur heeft ook de kansen van de Democraten vergroot om een trifecta te winnen (d.w.z. het presidentschap, het Huis en de Senaat). De Democraten zullen waarschijnlijk nog steeds de Senaat verliezen, omdat ze drie zetels moeten verdedigen in Republikeins georiënteerde staten. Niettemin geven de gokmarkten de Democraten nu een kans van 20,5% om een trifecta te winnen. Als dat gebeurt, zal het voor Kamala Harris veel gemakkelijker zijn om haar economische plannen uit te voeren. Deze plannen omvatten een verbod op prijsopdrijving, een verlaging van de woningprijzen, een verhoging van het belastingkrediet voor kinderen, hogere belastingen op grote bedrijven (met een ondersteuning voor kmo’s) en een immigratiehervorming.
Inleiding
Nu de Democratische Nationale Conventie voorbij is, bevindt de Amerikaanse presidentsverkiezing zich in de eindfase. Het vertrek van president Biden en Kamala's daaropvolgende nominatie hebben de Democraten een nieuw momentum gegeven. Volgens opiniepeilingen heeft Kamala Harris nu een voorsprong van 2,7% op nationaal niveau en leidt ze in alle swing states, behalve in Georgia en Arizona (zie figuur 1). Gokmarkten geven de Democraten nu een kans van 57% om de race om het Witte Huis te winnen. Toch zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen niet de enige verkiezingen die er toe doen in november. De verkiezingen voor het Amerikaanse Huis en de Senaat zullen ook van cruciaal belang zijn, omdat de nieuwe president de steun van het Congres nodig heeft om belangrijke nieuwe wetgeving aan te nemen.
De meeste politieke analisten geloven dat de Republikeinen een grote kans maken op een trifecta als Donald Trump de verkiezingen wint. Gokmarkten schatten de kans op een verdeelde regering onder een Republikeinse president op slechts 16% (zie figuur 2). Daarentegen geven de gokmarkten 32% kans op een scenario waarin de Democraten het Witte Huis winnen, maar er niet in slagen de controle over het Congres te krijgen. Dit komt omdat de Democraten een moeilijke verkiezingscyclus tegemoet gaan in de Amerikaanse Senaat. De Democraten hebben nu slechts een meerderheid van 51-49 en moeten drie zetels verdedigen in staten die Donald Trump in de verkiezingen van 2020 met 8 procentpunten of meer won. Hierdoor zijn de Republikeinen duidelijk favoriet om de Senaat te winnen (78% waarschijnlijkheid).
Dat gezegd zijnde, heeft de succesvolle lancering van Kamala Harris de kansen op een Democratische trifecta verhoogd naar 20,5%. Dat is nog altijd een aanzienlijke kans. Omdat we de impact van een Republikeinse trifecta al diepgaand hebben geanalyseerd in ons onderzoeksrapport van januari, gaan we hier dieper in op de impact van een Democratische trifecta op de economie.
Economische gevolgen van een democratische veeg
Het is belangrijk op te merken dat de Democratische Caucus in de Senaat ideologisch linkser zal worden dan tijdens de termijn van Joe Biden. Joe Biden kreeg te maken met serieuze tegenstand tegen zijn wetsvoorstellen van twee conservatieve, voormalig Democratische en onafhankelijk geworden senatoren, Kirsten Synema en Joe Manchin. Beide senatoren blokkeerden de doorgang van zijn Build Back Better Act ter waarde van 3,5 biljoen dollar en waren tegen filibusterhervorming (de regel waarbij een meerderheid van 60 senatoren nodig is om niet-begrotingsgerelateerde wetgeving goed te keuren). Geen van beide senatoren stelt zich herkiesbaar. Aangezien de huidige Democratische kandidaten meer links georiënteerd zijn, zal Kamala Harris het dus waarschijnlijk gemakkelijker hebben om belangrijke wetgeving aan te nemen als de Democraten erin slagen de controle over het Congres te krijgen.
Kamala Harris heeft meerdere economische beleidsvoorstellen gedaan waarvoor goedkeuring van het Congres nodig is. Een eerste reeks voorstellen richt zich op het verlagen van de kosten voor de middenklasse. Harris wil prijsopdrijving op voeding en kruidenierswaren verbieden (de details van dit voorstel blijven onduidelijk). Ze wil ook de huisvestingskosten verlagen door de vergunningsregulering te hervormen, bouwsubsidies te verstrekken aan lokale overheden en door burgers die voor het eerst een woning kopen 25.000 USD te geven als aanbetaling. Ze heeft ook plannen om de medische kosten te verlagen.
Kamala Harris heeft ook een reeks belastingvoorstellen gedaan. Ze wil de heffingskortingen voor kinderen verhogen, de belasting op fooien verlagen en de heffingskorting voor verdiende inkomsten uitbreiden voor armere Amerikanen. Ze wil haar plannen financieren door hogere inkomstenbelastingen op Amerikanen die meer dan 400.000 USD per jaar verdienen en door het vennootschapsbelastingtarief te verhogen van 21% naar 28% (met enkele uitzonderingen voor kmo's).
De belastingverhogingen zouden echter onvoldoende zijn om de kosten van haar economische voorstellen te dekken. Volgens berekeningen van The Economist zouden haar voorstellen het Amerikaans overheidstekort de komende tien jaar met 1,4 biljoen USD (5% van het Amerikaanse bbp in 2023) doen toenemen. De plannen van Donald Trump zijn echter nog verkwistender en kosten de komende tien jaar naar schatting 4 biljoen USD (14,6% van het Amerikaanse bbp in 2023). Aangezien de VS al een begrotingstekort van 7% heeft, zal het verhogen van het tekort de economische groei weinig stimuleren. Integendeel, het zou de rentefinancieringskosten voor de overheid kunnen verhogen, waardoor de rente op alle types leningen zou stijgen.
Het beleidsplatform van Kamala Harris is over het algemeen weinig gericht op economische hervormingen. Ze noemde echter één opvallende hervorming in haar acceptatietoespraak, namelijk een weg naar burgerschap voor niet-gedocumenteerde immigranten. Deze hervorming zou niet-gedocumenteerde immigranten, die ongeveer 5% van de Amerikaanse beroepsbevolking uitmaken, in staat stellen om hoger betaalde, productievere banen te krijgen en zal hun consumptie en investeringen doen toenemen. De hervorming zou het bbp van de VS over een periode van 10 jaar met naar schatting 1,7 biljoen USD kunnen doen toenemen.1 Dat gezegd zijnde, zelfs met een Democratische trifecta, zal het moeilijk zijn om deze hervorming erdoor te krijgen in de Amerikaanse Senaat omdat er een filibusterhervorming nodig is.
Conclusie
Het hernieuwde Democratische momentum heeft de kansen op een Democratische trifecta vergroot. Als dit scenario werkelijkheid wordt, zal Kamala Harris deze kans waarschijnlijk aangrijpen om de belastingen en kosten voor de lagere en middenklasse te verlagen, terwijl ze de belastingen op rijkere Amerikanen en bedrijven verhoogt. Ondertussen zullen haar plannen er waarschijnlijk voor zorgen dat het overheidstekort toeneemt, waardoor de financieringskosten mogelijk zullen stijgen, wat economische kosten met zich brengt. Ze heeft ook beloofd de arbeidsmarkt te hervormen door niet-gedocumenteerde immigranten een weg naar burgerschap te bieden.