Zwitserse frank: sterk tegen wil en dank
De Zwitserse frank bleef recent wat onder de radar en de Zwitserse beleidsmakers willen dat ook liefst zo houden. Ondanks zijn status van veilige haven kon de frank niet op tegen het USD-geweld van de Trump-trade. Van september tot de (voorlopige?) USD-top vorige week leverde de frank zo’n 6% in tegen de dollar, maar bleef de munt wel sterk tegen de euro. Afgezien van een kortstondige opstoot van volatiliteit begin 2015 na het loslaten van de EUR/CHF 1.20 verdediging, houdt EUR/CHF de historische dieptepunten binnen handbereik (0.93/0.92-zone). Op zich geen probleem als alles volgens het pad van de geleidelijkheid loopt, al klagen Zwitserse bedrijven wel over de fors negatieve impact van de sterke frank. Zwakke Europese PMI’s illustreerden vorige week wel dat er weinig nodig is om het scenario van een voorzichtige trendmatige stijging onderuit halen.
De Zwitserse centrale bank (SNB) streeft prijsstabiliteit na in de vorm van een 0-2% doelzone voor inflatie. In tegenstelling tot anderen zit het Zwitserse desinflatieproces meer dan op koers. De algemene inflatie bedroeg in oktober -0.1% M/M en 0.6% J/J en daalt sneller dan de (al neerwaartse bijgestelde) inflatieprognose van september (1% verwacht in kw4). Ook de kerninflatie (0.8%) zit duidelijk binnen de band. Goederenprijzen waren zelfs 1.3% lager op jaarbasis. Diensteninflatie vertraagde tot 1.9% en de gunstige evolutie van kosten gerelateerd aan huisvesting suggereren dat dit proces zich kan verderzetten.
In de Zwitserse inflatiecontext zijn nieuwe renteverlagingen van 25 bpn in december en maart een ‘no-brainer’. De markt ziet zelfs een kans op een knip van 50 bpn in december. De vraag luidt of het voor de SNB makkelijker wordt om de frank in toom te houden als de markt voelt dat beleidsruimte snel uitgeput raakt. Het valt wel op dat de SNB, in tegenstelling tot andere centrale bankiers, herhaalt dat negatieve rentes tot het beleidsarsenaal blijven behoren. Dat geldt a fortiori voor wisselkoersinterventies. De SNB kan overgaan tot interventies al voor de rente 0% bereikt is om de terugkeer naar die onconventionele negatieve rentes zo lang mogelijk uit te stellen. Ook interventies zijn natuurlijk niet zonder neveneffecten. Zeker in het Trump-tijdperk dreig je daarmee op de radar te komen als ‘wisselkoersmanipulator’. Binnenlands zorgt de grote SNB-balans voor een ietwat verrassend probleem. Veel (gedeprecieerde) deviezen op de balans hollen de winst en het eigen vermogen uit. Dan kan de SNB geen of slechts een beperkt dividend aan de kantons uitkeren wat dan weer voor politieke discussies zorgt. Te grote overschotten maken het leven van een centrale bank niet per se gemakkelijker.
Nog even terug naar de frank. Die speelt zijn rol van veilige haven vooral bij slecht nieuws omtrent Europa. Als de markt iets terugneemt van de agressieve ECB-renteverwachtingen kan dat de frank tijdelijk afremmen. Anderzijds richten de politieke chaos in Frankrijk en oplopende intra-EMU risicopremies de ogen haast automatisch op de frank. De vele structurele problemen bij de EMU-buren houden CHF waarschijnlijk sterk tegen de euro, met of zonder interventies. Hier is de 0.93/0.92-zone waarschijnlijk eerder een rustpunt dan het startpunt voor een volgehouden trendommekeer.