Leidt Noors uitstel tot afstel?
De Noorse centrale bank (Norges Bank) is de laatste der Mohikanen. Terwijl de geavanceerde monetaire wereld al naarstig het mes in de beleidsrente zette, houdt de Norges Bank al sinds januari 2024 vast aan de post-Covidpiek van 4.5%. Eind vorig jaar zinspeelde de centrale bank op een eerste renteknip in maart, als alles volgens plan verliep. In januari dit jaar herhaalde ze dat voornemen, als alles volgens plan verliep. We zijn de maand maart, en alles verliep niet volgens plan.
Het probleem is inflatie. Ter verdediging van de Norges Bank: toen ze in januari haar rente-intenties voor maart bevestigde, brokkelde de voor haar belangrijkste maatstaf in de toen laatst beschikbare cijfers (december) iets meer dan verwacht af van 3% tot 2.7%. Dat is nog een eind boven de 2%-doelstelling. Maar gezien de lange weg die het al aflegde sinds de piek op 7% midden 2023 hoefde het monetair beleid ook niet meer extreem strak te blijven. In januari en vooral februari trok de prijsdynamiek tegen de verwachtingen in echter opnieuw en stevig aan tot 3.4% jaar op jaar. Dat kwam onder meer op het conto van de arbeidsintensieve dienstensector, op zijn beurt het gevolg van blijvend lage werkloosheid en sterke loongroei. Noorse lonen en wedden stegen afgelopen kwartaal met 5.2% j/j, aanzienlijk meer dan vóór de pandemie en eigenlijk amper een vertraging van de 6.4% piek in 2023kw3. Die sterke binnenlandse dynamiek wordt slechts deels gecompenseerd via lagere geïmporteerde inflatie dankzij een sterkere Noorse munt. De Norges Bank concludeert dat de rente nu verlagen het inflatievuur enkel nog meer aanwakkert. U kent het riedeltje ondertussen: “de grootste beleidsfout die een centrale bank …”. Oslo trok de inflatievoorspellingen voor dit jaar fel op van 2.7% tot 3.4% en pas aan het eind van de beleidshorizon (2028) komt de 2%-doelstelling in de buurt (2.1%).
De centrale bank waakt er wel over dat ze de economie niet nodeloos afremt. Maar van wat ze hoort van haar bedrijfscontacten is dat niet echt het geval. De tewerkstelling groeit en economische activiteit trok tijdens de wintermaanden weer aan. Noorse bedrijven maken zich, voorlopig toch, zelfs niet veel zorgen over de oplopende handelsspanningen. De verwachte groei werd lichtjes neerwaarts bijgesteld voor dit (1.2%) en volgend (1.2%) jaar.
De Norges Bank houdt zich deze keer op de vlakte in de communicatie over de toekomstige beleidsrente. “Waarschijnlijk lager in de loop van 2025.” Uit de bijhorende tabellen vloeit een eerste rentevermindering voort in het derde kwartaal van dit jaar, gevolgd door een tweede in kw4. De meest elegante manier om dat te doen is met de onderbouw van nieuwe voorspellingen in september en december.
Het uitstel is goed nieuws voor de Noorse kroon maar was eigenlijk al sinds de schokkende inflatiecijfers van februari het uitgangspunt van de markt. Het zorgde begin maart voor een stevig NOK-herstel, mee gestut door een uitbodemende olieprijs. EUR/NOK (11.32) handelt momenteel aan de zwakste niveaus sinds midden 2024. NOK-vervolgwinsten lopen vanuit technisch oogpunt in eerste instantie tot 11-11.10 maar heeft wellicht de steun van een constructief risicoklimaat nodig. Het échte Noorse debat draait ondertussen steeds meer rond de vraag of uitstel geen afstel wordt. In de aanloop naar september kan veel veranderen. We denken bv. aan een gedeeltelijke implementatie van het Duits-Europese defensie-initiatief waar Noorwegen misschien een graantje kan van meepikken.
EUR/NOK: recent sterke NOK lokt test van onderkant van neerwaarts handelskanaal uit
