De maartse iden van May’s brexitakkoord

Een nieuwe dag, een nieuwe wending in brexit. En die draait eens te meer uit in het nadeel van Theresa May. Het brexitakkoord van de Britse premier beleefde gisteren immers haar eigenste iden van maart. Het Britse parlement zou zich daar later vandaag voor een derde maal over uitspreken. De voorzitter van het Lagerhuis, John Bercow, weigerde die nieuwe stemronde echter. De man met opvallende dassenvoorkeur beroept zich op de eeuwenoude regel die stelt dat eenzelfde motie niet herhaaldelijk aan het parlement mag worden voorgelegd. Het betekent concreet dat May enkel een “fundamenteel verschillend” akkoord terug op tafel kan leggen. Volgens Bercow was dat voor de tweede parlementaire stemming (vorige week) het geval, maar ditmaal oordeelde hij anders. Nochtans was die derde ‘meaningful vote’ een belangrijk onderdeel in May’s strategie.

Het Britse parlement stemde vorige week tegen May’s brexit 2.0 maar vóór een verlenging van de deadline (29 maart). Een uitstel was bijna onvermijdelijk zoniet zou het VK niet zonder akkoord uit de EU vallen. Aan de duur kon nog worden gesleuteld. Relatief kort en technisch van aard als het parlement May’s deal alsnog goedkeurt en “veel langer” in het andere geval. Dat moest onder meer het Noord-Ierse DUP en de harde brexiteers in de eigen rangen overtuigen. Dat bleef niet volledig zonder resultaat. Brexitboegbeeld Rees-Mogg sprak gisteren nog steun uit voor het akkoord, conditioneel aan die van DUP. Die laatste noemde de ‘last minute’ gesprekken met May gisteren “constructief”. Bercow ontnam het parlement echter de keuze.

May zakt donderdag gehavend af naar de Europese top. Verschillende media suggereren dat ze de EU om een verlenging van 9 tot (meer dan) 12 maanden zal verzoeken. Zelfs los van de enorme praktische en electorale beslommeringen (Europese verkiezingen in mei) is dat geen sinecure. Een uitstel vereist namelijk unanimiteit onder de Europese lidstaten. Het animo daarvoor is de laatste weken op zijn zachtst gezegd weggeëbd. Zo circuleerden berichten over een mogelijk veto van Italië, hoewel later ontkracht. Maar ook Frankrijk staat afkerig tegenover een (lang) uitstel als dat niet gepaard gaat met een duidelijke, nieuwe Britse visie. Die bestaat voor het land uit een tweede referendum, verkiezingen of een bijgewerkt akkoord.

Niet alleen Julius Caesar kreeg midden maart de doodsteek. Ook het brexitakkoord in zijn huidige vorm is twee millennia later waarschijnlijk dood en begraven. Meer dan ooit liggen alle opties wijd open. Als de EU een verlenging weigert, dreigt een no-deal scenario. Indien ze de verlenging toestaat, kondigt zich allicht een lange en moeilijke heronderhandelingsperiode voor brexit 3.0 aan. Tijdens die onderhandelingen blijft het risico op een nieuw referendum, verkiezingen of een nieuwe vertrouwensstemming aanwezig. De robuustheid van sterling is in dit opzicht opvallend. Het pond noteert kortbij het hoogste niveau sinds midden-2017 (rond 0.855 EUR/GBP) en heeft schijnbaar weinig last van de perikelen. Voor de markt primeert het vooruitzicht op een mogelijk uitstel van brexit. Dat is wat voorbarig. Aan de huidige niveaus verdisconteert het pond volgens ons onvoldoende de (punt)risico’s. We blijven daarom voorzichtig over het verder opwaarts potentieel zolang de mist niet opklaart.