Van blind naar selectief spenderen

Premier Boris Johnson lichtte begin vorige week een tipje van de sluier voor de nieuwe economische relanceplannen. Die moeten het VK hopelijk uit de zwaarste recessie in 300 jaar leiden. Met zijn “Build Build Build”-strategie focust de premier vooral op infrastructuurwerken, onder het motto “beter, groener, sneller”. De 5 miljard pond die hij daarvoor uittrekt, is echter een peulschil. Johnson maakte daarmee allerminst indruk op de markt en het Britse pond in het bijzonder. De minister van Financiën Sunak sloeg daar met het nieuw fiscaal pakket dat hij gisteren aankondigde evenmin in. We lezen daarin dat het ongebreideld en bijna blind spenderen voorlopig niet meer aan de orde is.

Sunak’s fiscale zomer-update legt vooral de nadruk op de werkgelegenheid. Momenteel financiert de Britse overheid ongeveer 80% van de lonen van de tijdelijk werklozen. De voorwaarde is dat ze niet ontslagen worden. De kostprijs van die maatregel wordt geschat op ongeveer £14 miljard per maand. Onhoudbaar, dus. Dat programma dooft de komende maanden gradueel uit en wordt eind oktober begraven. Sunak beloofde gisteren wel een alternatief. Voor elke werkloze die vanaf november aan de slag mag en minstens tot eind januari aanblijft, krijgt de werkgever 1000 pond. De regering voorziet in meer dan 9 miljard. Verder tracht Sunak met restaurantvouchers en een tijdelijke btw-verlaging van 20% tot 5% voor de horeca en attractieparken het zomerseizoen te redden (£4,5 mld). De aandacht voor toerisme en horeca is niet verwonderlijk als je weet dat die voor zo’n 10% van de werkgelegenheid instaat en tot 5% van het BBP uitmaakt. En een belastingverlaging op vastgoed moet de bouwsector een duwtje in de rug geven. Drie miljard pond gaat naar de groene ambities van de regering.

Het totale kostenplaatje loopt naar verwachting op tot ongeveer £30 miljard. Dat klinkt als een smak geld, maar is in termen van het BBP een relatief bescheiden som. Het valt bovendien niet echt op in een context waarin zowat de hele wereld fiscale maatregelen van ongekende proporties uitrolde. Voor ons is de boodschap in hoofdzaak dat de regering Johnson de periode van massale uitgaven voorlopig achter zich laat. Waar je dat nog enigszins kon begrijpen toen het coronavirus ongecontroleerd om zich heen sloeg, is dat nu veel moeilijker te rechtvaardigen. Het begrotingstekort zou naar schatting oplopen tot £350 mld of ongeveer 17% van het BBP, een naoorlogs record.

Een selectiever en meer ingetogen fiscaal beleid komt tegen die achtergrond dan ook niets te vroeg. Dat betekent wel dat het Britse pond een belangrijke ondersteunende factor (deels) verliest. Het is mogelijk de verklaring van de eerder povere prestatie gisteren. EUR/GBP brak een dag eerder beneden 0,90 maar de vervolgbeweging die zich doorgaans ontwikkelt na een breuk van zo’n belangrijke technische referentie was weinig overtuigend. De munt kan op korte termijn wel rekenen op het bijna onvermoeibaar gunstig marktsentiment. EUR/GBP nestelt zich voorzichtig terug in de zijwaartse handelsband tussen 0,89/90 van eind mei tot juni. Op iets langere termijn blijven we van mening dat het pond eerder thuishoort in de 0,90/0,92-regionen.