Dollar profiteert nauwelijks van ‘risk-off’

Alle aandacht ging de voorbije dagen naar het ‘VS-Iran conflict’ en de mogelijke gevolgen voor de wereldeconomie en de markten. De deelmarkten reageerden verschillend. De beurzen waren het meest gevoelig. Duitse en Amerikaanse obligaties profiteerden, al bleef de rentedaling eerder beperkt. De beweging op de wisselmarkt was opvallend gematigd. We zoomen er even dieper op in.
In een context van (geopolitieke) spanning spelen de Japanse yen, de Zwitserse frank en de Amerikaanse dollar meestal de rol van veilige haven. De twee eerste worden veilig geacht door hun financiële buffer ten aanzien van de rest van de wereld. De dollar blijft tot nader bericht de reservemunt bij uitstek. Ook Europa heeft een extern overschot, maar een diffuus economisch verhaal, grote interne verschillen en een complex institutioneel kader, maken dat de euro de rol van vluchtmunt meestal niet kan waarmaken en eerder in het defensief komt in een context van onzekerheid. Munten van opkomende landen of van kleinere landen hebben het dikwijls moeilijk bij algemene onzekerheid. Dat kan te maken hebben met zwakke economische fundamenten. Ook de beperkte liquiditeit van kleinere munten is een (groot) nadeel. Internationale investeerders willen in een context van onzekerheid ten allen tijde (grote) posities kunnen aanpassen. Dat is bij kleinere munten vaak niet mogelijk, ook al kunnen ze goede economische en financiële adelbrieven voorleggen. Even aftoetsen nu hoe de wisselmarkt de voorbije dagen reageerde op het ‘VS-Iran-conflict’.
Eerste vaststelling: de bewegingen op de wisselmarkt waren vrij beperkt. De yen en de Zwitserse frank wonnen matig terrein. De winst van de (handelsgewogen) US dollar was zonder meer zeer bescheiden. Kleinere munten zoals de Noorse en de Zweedse kroon en de Centraal Europese munten die in een gelijkaardige context dikwijls onder druk kwamen, hielden nu opvallend goed stand. Zoals steeds is de verklaring voor dit soort marktbeweging geen exacte wetenschap. Neemt de aantrekkingskracht van de dollar als veilige toevlucht af door de betrokkenheid van de VS? Mogelijk.
De reactie op het Iran-conflict is alvast in lijn met ontluikende trends die zich in december al aftekenden. De hoop op economische herstel door de afname van de algemene onzekerheid omtrent het handelsconflict en brexit speelden toen al in het voordeel van de euro en wogen op de dollar. Ook de kleinere, minder liquide munten, deden het goed. Vooral achterblijvers van het voorbije jaar zoals de Noorse kroon startten een inhaalbeweging.
De actie van de VS tegen Iran is ontegensprekelijk een nieuwe bron van onzekerheid en volatiliteit die de markten nog enige tijd op scherp kan houden. Toch kan de prijsweging van de voorbije dagen een indicatie zijn dat de markttrends van eind vorig jaar sterker zijn dan gedacht. De prestatie van de voorbije dagen is zeker geen teken van groot vertrouwen in de dollar (zie grafiek). Minder gunstige Amerikaanse data kunnen de twijfel verder voeden. Een zwakke dollar is meestal goed nieuws voor munten uit opkomende markten en minder liquide munten. Zeker de munten van kleinere landen waar de rente lang artificieel laag is geweest en de inflatie aantrekt (rentespeculatie) kunnen in deze context opnieuw meer aandacht krijgen.