EU ministers bereiken eindelijk een akkoord

Donderdagvond hebben de Europese ministers van Financiën na wekenlang touwtrekken en verhitte woordwisselingen dan toch een akkoord bereikt over een pakket crisismaatregelen die de eerste economische schokken moeten opvangen die de coronapandemie heeft teweeggebracht. De EU-top is het eens geraakt over een steunpakket van €540 miljard om de coronacrisis solidair het hoofd te bieden. Het steunpakket bestaat uit drie noodmatregelen die de Europese economie moeten stutten. Ten eerste gaat het Europees noodfonds ESM voor €240 miljard preventieve kredietlijnen ter beschikking stellen van eurolanden. Zij kunnen aanspraak maken op een kredietlijn ten belope van 2% van hun bruto binnenlands product. Er was veel discussie over de toegang tot het fonds, dat ten tijde van de eurocrisis strenge saneringsvoorwaarden oplegde. Die zijn er nu niet, maar regeringen mogen het geld wel enkel gebruiken om 'directe en indirecte gezondheidsuitgaven' te financieren die voortvloeien uit de pandemie. Daarnaast gaat de Commissie met garanties van de lidstaten via het nieuwe SURE-programma tot €100 miljard aan leningen voorzien om Europese banen te vrijwaren. Tot slot, zet de Europese Investeringsbank (EIB) een nieuw garantiefonds op dat €200 miljard aan leningen voor KMO’s moet vrijmaken om te vermijden hun liquiditeitsproblemen zich omzetten in een solvabiliteitskwestie.
Er ligt ook een herstelfonds op tafel dat de Europese economie erbovenop moet helpen eens de pandemie onder controle is, maar de taal daarover blijft vaag. Het drieledig steunpakket moet gefinancierd worden en “hoe?” is de miljardenvraag. Het is aan EU-leiders om het pad verder uit te stippelen en zich te buigen over “innovatieve” financieringsmiddelen tijdens een volgende vergadering op 23 april. Zuidelijke landen als Italië en Spanje willen gemeenschappelijk schuldpapier uitgeven maar, voor meer spaarzame landen als Duitsland en Nederland is dat een brug te ver. Zij bepleiten dat ieder voor zijn eigen deur veegt.
Beleggers zijn niet overtuigd en zien gaten in het plan. Het besef groeit dat het pakket een middellange termijn visie ontbreekt en het miljardenpakket de reeds moeilijke discussie over de Europese meerjarenbegroting nog meer compliceert. Op de wisselmarkt nestelt EUR/USD zich in de 1.09-zone.