KBC ziet geen diepe recessie Amerikaanse economie

De Rusland crisis betekent nog maar een etappe in wat sommigen nu al omschrijven als de permacrisis en het spook van stagflatie doemt op maar meer data zijn nodig om uitsluitsel te geven. Inflatie riskeert langer hoger te blijven en centrale banken gaan over tot de actie. De finale uitkomst van dit alles blijft hoogst onzeker, maar één zekerheid blijft: de risico’s voor de economie blijven zeer sterk neerwaarts gericht.

Naast het menselijk leed oefent de Russisch-Oekraïense oorlog ook opwaartse druk uit op de energie- en algemene grondstoffenprijzen. Wij bevestigen ons basisscenario dat de olieprijzen zich in de buurt van hun hoogtepunt bevinden, de komende kwartalen hoog zullen blijven en daarna slechts geleidelijk opnieuw zullen dalen. De aanhoudende discussie in de EU over een embargo op de invoer van olie uit Rusland, waarschijnlijk met een langere overgangsperiode voor een aantal Centraal-Europese landen, draagt bij tot de onzekerheid. Het grootste risico vloeit echter niet zozeer voort uit de markt voor ruwe aardolie zelf, maar veeleer uit de zeer krappe markt voor oliedistillaten. Bovendien heeft de onzekerheid over de oorlog in Oekraïne in de eerste plaats gevolgen voor de gas- en elektriciteitsprijzen. In tegenstelling tot de VS, die veel meer zelfvoorzienend zijn op energiegebied, blijft de EU (voorlopig tenminste) immers sterk afhankelijk van de invoer van Russisch gas.

De inflatieschok die door de grondstoffenprijzen werd veroorzaakt, breidt zich uit in de VS en de eurozone. Hij houdt niet langer uitsluitend verband met de energie- en algemene grondstoffenprijzen, maar breidt zich meer en meer uit naar de andere CPI-componenten. Het feit dat de inflatie meer en meer in de economie verankerd raakt, komt ook tot uiting in de verwachtingen die ingeprijsd zijn in de inflatieswaps. Die inflatieverwachtingen zijn weliswaar (nog) stabiel in grote lijnen, maar ze hebben ondertussen wel een hoger plateau bereikt. Ze houden op dit moment rekening met een verwachte gemiddelde jaarlijkse inflatie van ongeveer 3% in de eurozone voor de komende 10 jaar, ruim boven de inflatiedoelstelling van de ECB van 2%. Wij verwachten dat de headline-inflatie in de VS en de eurozone langer hoger zal blijven maar in de loop van 2023 geleidelijk weer zal afnemen in de richting van de 2%-inflatiedoelstelling van de ECB en de Fed.

De reële bbp-groei in de VS stelde teleur in het eerste kwartaal. De Amerikaanse economie kromp ten opzichte van het voorafgaande kwartaal met 1,4% geannualiseerd. Dat was grotendeels het gevolg van de zwakke groei van de uitvoer. Het verzwakkende wereldwijde economische klimaat speelde hierin een belangrijke rol, onder meer als gevolg van de lockdowns in China. Ook de handelsgewogen appreciatie van de Amerikaanse dollar was een belangrijke drijvende kracht. Voor de rest van 2022 en 2023 verwachten wij dat de Fed erin zal slagen om voor een ‘zachte landing’ van de Amerikaanse economie te zorgen. De groei verzwakt in dat scenario tot net onder het potentiële groeitempo, zonder een uitgesproken recessie te veroorzaken.

Ook in de eurozone was de kwartaalgroei in het eerste kwartaal zwakker dan verwacht (0,2% kwartaal-op-kwartaal). De groei bleef evenwel positief. Zwakke indicatoren voor de internationale handel, de industriële productie en voorlopende sentimentsindicatoren wogen op de groei in het eerste kwartaal, vooral na de start van de Russische invasie. Voor het tweede en derde kwartaal van 2022 blijven we uitgaan van een stagnatie van de economische groei in de eurozone. De eurozone zal kwetsbaar blijven voor de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne, de opwaartse schok van grondstoffenprijzen die daarmee gepaard gaat, de onder het potentiële groeitempo blijvende groei in de VS, de covid-gerelateerde lockdowns in China die de verstoring van de wereldwijde productieketens verergeren, en de impact van de eerste stappen richting normalisatie van het monetair beleid door de ECB.

Tegen de achtergrond van een aanhoudend hoge en breder wordende inflatiedruk zetten de centrale banken hun beleidsnormalisatie voort. We hebben de verwachte piek van de huidige rentecyclus opnieuw opwaarts bijgesteld voor Tsjechië (tot 6%) en voor Hongarije (tot 7,50% voor de 3-maandes interbankenrente Bubor). In de VS heeft de Fed de eerste van een verwachte reeks van renteverhogingen met 50 basispunten doorgevoerd, nadat zij haar verkrappingscyclus in maart al begon met een eerste verhoging met 25 basispunten. Bovendien start de Fed momenteel geleidelijk haar kwantitatieve verstrakking op. Eens op kruissnelheid zal die neerkomen op een afbouw van de Fed-balans met 95 miljard USD per maand. Tot slot verwachten wij dat ook de ECB in juli aan de normalisatie van haar beleidsrente zal beginnen met een eerste renteverhoging van 25 basispunten. De normalisatie van de ECB zal weliswaar geleidelijker verlopen dan die van de Fed. In tegenstelling tot de Fed zal de verwachte piek van de ECB-rentecyclus (2%) bovendien negatief zijn in reële termen en onder het peil blijven dat wij als neutraal beschouwen voor de economie van de eurozone.